İncelediğiniz yer:   Ana Sayfa

BC

B.C. DENGE YELEĞİ (Can Yeleği) :

Önceleri can yeleği, daha sonraları denge yeleği, fenzy ismi altında veya B.C.D. yüzerliliği kontrol yeleği olarak değerlendirilerek sportif amaçla kullanılan bir ekipmanımız olmuştur. B.C.D. Bucyancy Control Device İngilizce kelimelerinin baş harfleridir. Biz DENGE YELEGİ deyimini kullanacağız.

Denizaltı sporlarında, su üzerinde, su altında ve derinliğin her kademesinde yüzerliliği Sağlar. Amatör sporcular ve profesyonel dalgıçların da dalış güvenliği bakımından kullanılması son derece gerekli ve en önemli ekipmanlar arasında yer alır.

Bu kadar önemli bir ekipmanın da ayrı bir ders programı ve uygulamalı bir eğitimle öğretilmesinde yarar vardır. Aksi halde B.C.D. yeleklerin bilinçsiz ve eğitim görmeden kullanılırsa hayati tehlikesi vardır. Örneğin, kontrolsüz ve herhangi bir panik durumunda aniden şişirilerek çok hızlı su üzerine fırlama sonucu emboli olma, özellikle vurgun tahribatlarına yol açılmaktadır.

Bilindiği gibi, can yeleği ismini taşıdığı üzere, bir insanın hayatını garanti altına alan araçtır. Denge yeleğinin ayrı bir özelliği de, su üzerinde veya su altında izlenilmesi bakımından frapan, renkli veya fosforlu olanlar tercih edilmelidir. Özellikle aletli dalışlarda (Scuba dalıcılığında) kullanılması kesinlikle gerekmektedir. Bunun önemini kabul eden ülkeler can yeleksiz dalışlara izin vermemektedir.

Bugün dış ülkelerde ve ülkemizde çok değişik modelleri satılmaktadır. Bu konuda bilgisi ve deneyimi olan bir arkadaşınızdan bilgi edinmeden satın almamalısınız.

B.C.D. yeleğin başlıca özelliği şudur. Dalmadan önce su üzerinde şişirip dengenizi ve mevcut diğer aksesuarlarınızın yüzerliliğini de kontrol edilmesi gerekiyor. Denge yeleği suya girerken şişirilmiş olarak girilir. Dolayısıyla bu şekilde su üzerinde denge sağlanır ve dalışa geçilir. Su üzerine çıkıldığında yorgun olabilir veya bulunduğunuz yer sahilden veya teknenizden uzak da olabilir. Bu durumda dinlenmenize yardımcı olur ve su üzerinde uzun mesafeleri yorulmadan yüzmenizi sağlar. Bu nedenle su üzerine çıkıldığında denge yeleği şişirilmelidir. Özellikle, acil durumlarda ve herhangi bir tehlike karşısında hem sizi, hem birlikte dalış yaptığınız arkadaşınıza veya başka bir kimseye, hatta boğulmak üzere bulunan kişilere de yardımcı olabilir.

B.C.D. yeleği satın alırken son yeniliklerin yanı sıra, kullanışlı fakat aksesuarları fazla olmayanlar tercih edilmelidir. B.C.D yeleğinde dikkat edilmesi gereken özellikleri şöyle sıralayabiliriz.

B.C.D. yeleğinde bir hava hortumu, bir ağızlık (Maps) birde hava valfi ilave edilmiştir. Şnorkele benzeyen bu ağızlıktan nefes alıp verilir. B.C.D. yeleği şişirmeye yarayan ikinci bir hava çıkış yeride ilave edilmiştir. Bu çıkışa kamçı denir. Regülatör ile yelek arasında kısa bir hava hortumudur. Kamçı direk olarak regülatörün birinci kademesine monte edilmiş olup, ayrı bir düğmesi vardır. Bu düğmeye basıldığında dalış tüpünden direk hava verilerek B.C.D. yeleği şişirilmektedir. Birinci kademede bulunan (LP) Anlamı birinci kademeye bağlı düşük hava çıkışıdır. Giderek gelişen bu sisteme CAN YELEĞI REGÜLATÖRÜ de diyebiliriz. Çünkü sistem itibariyle aynen regülatöre de benzemekte ve aynı sistem içeriğinde çalışmaktadır.

Yukarda sıralamaya çalıştığımız bu aksesuarların dışında can yeleklerine küçük bir hava tüpü monte edilmiş olanları da vardır. Bu tüpün özelliği üçüncü bir emniyettir.

Bu yelek türlerinin özelliği de şöyledir. Sephiye ayarlamanın yanı sıra herhangi bir tehlike karşısında bulunduğunuz derinlikten su üzerine çıkmak içinde kullanılır. Ancak tüp kullanırken hava vanası yavaşça açılarak can yeleği yavaş yavaş şişirilerek çıkış yapılmalıdır. Aksi halde yeleğin aniden şişmesi ve su üzerine fırlama sonucu akciğerlerde emboli ve vurgun tahribatına yol açmaktadır. Her üç sistemin de şişirilmesinde kullanılan düğmesi vardır. Bu düğmeye basıldığında tek yönde çek valf sistemiyle çalışmaktadır. Ayrıca yelek fazla şişirildiğinde patlamaması içinde önlem alınmış ve

OTOMATİK TAHLİYE VALFİ ilave edilmiştir.Aslında bu alanda yarışan firmalar B.C. yeleklerine yeni yeni buluşlar ve ilaveler de yapmakta balıkadamların hizmetine sunmaktadır. Teknolojinin yenilikleri arasında yer alan can yeleklerin son yıllarda üstün performanslı, batmaz özellikleri, hızlı egzost, ağız yoluyla ve dalış tüpüyle şişirilen BC ye hava akışını sağlayan yenilikleri de görebiliyoruz. Bu araçlar yeterli bilgi edinmeden alınmamalıdır. Kolay ve kullanışlı olanlar tercih edilmelidir. Her dalıştan sonra, hem dışı, hem de içi bol tatlı su ile yıkanmalıdır. Ayrıca B.C.D. yeleği havasız bırakılmamalıdır. Kısmen şişirilerek muhafaza edilmelidir. Aksi halde uzun süre kullanılmadığında yapışması ve deforme olması söz konusudur


Giyinme zorluğu çekmek istemeyenler ıslak tipte, kol ve bacak ağızları fermuarlı elbiseleri dikkate almalıdır. Yurdumuz sularında yaz ve kış dalış yapmaya en elverişli elbise tipi ise kol ve bacaklarında bir nevi conta vazifesi gören özel doku bulunan ve yarı-kuru olarak adlandırılan elbiselerdir.

Kuru tip elbiseler ise, neopren veya daha sık dokusuyla su ve hava geçirmeyen ince membran malzemeden, patikler elbiseyle birleşik, boyun ve kollar su sızdırmaz contalı ve fermuarlar da aynı şekilde su sızdırmaz özelikte imal edilirler. Kuru tip elbiselerin içine tulum şeklinde iç elbise yada günlük hayatta kullandığımız yün dokuma kıyafetler giymemiz ısı kaybını önemli ölçüde azaltacaktır. Fermuarın bozulması yada elbisenin delinmesi riskine karşı özel tamir takımı bulundurmak ve elbiseye özel bakım gereklidir. Ayrıca, artan ortam basıncının etkisiyle elbisenin içine basıncı eşitleyecek su girişi olmadığından sıkışma problemi yaşanacaktır. Bunu önlemek için elbisenin içine hava basılması gerekir. Tüm bu nedenlerle kuru tip elbisenin kullanımı için özel eğitim ve tecrübe gereklidir. Çok soğuk ortamlarda gerekli olması ve diğer elbise çeşitlerine göre fiyat yüksekliği nedeniyle ülkemizde pek yaygınlaşmamıştır.

 

card.png

tracked.png